کوتاهی قد کودکان ممکن است در دو مرحله‌ی قبل از تولد(مرحله‌ی جنینی) و پس از تولد و یا در هر دو مقطع اتفاق بیفتد. در دوران بارداری، مادر نقش مهمی در این رابطه ایفا می کند. ‌طوریکه مصرف ناکافی ریزمغذی‌ها به انضمام نوشیدن الکل و استعمال دخانیات در دوران بارداری به رشد ناکافی و کم‌وزنی کودک در هنگام تولد می‌انجامد. بنابراین، مکمل یاری غذایی و اجتناب از الکل و سیگار برای چنین مادرانی ضروری خواهد بود.
علاوه بر انرژی، وجود چندین اسید چرب ضروری (که در اغلب چربی‌ها، به ویژه در چربی‌ ماهی‌ و روغن‌های گیاهی وجود دارند)، به انضمام چندین اسید آمینه‌ی ضروری (که در ساختمان پروتئین‌ها وجود دارند) برای رشد و نمو کافی کودکان لازم است.
مصرف طولانی مدت غذاهایی که پروتئین آن‌ها کیفیت پایینی داشته و در نتیجه تمام اسیدهای آمینه‌ی ضروری را به حد کافی برای بدن کودک تأمین نکند، به کندی یا توقف رشد کودک می‌انجامد. البته مصرف غذاهایی که چربی زیادی داشته باشند نیز موجب می‌شود که پروتئین‌ها در حد نیاز، به بدن کودکان نرسند و همین برای رشد آن‌ها مشکل‌ساز خواهد بود. علاوه بر انرژی (که بخش مهمی از آن از کربوهیدرات‌ها یعنی قندهای ساده و مرکب تامین می‌شود) و چربی و پروتئین، (که این سه به نام درشت مغذی‌ها شناخته می‌شوند) دریافت کافی ریزمغذی‌های مختلف یعنی ویتامین‌ها و املاح نیز برای رشد کافی و مناسب کودکان ضروری است. نقش چندین ریزمغذی در تأمین رشد کافی کودکان شناخته شده است. اما این که کدام یک از آن‌ها بیش‌ترین تاثیر را در تاخیر و کندی رشد کودکان دارد، هنوز مشخص نیست.
کمبود روی (حتی کمبود متوسط یا خفیف) در کاهش رشد قدی کودکان نقش دارد. کمبود متوسط تا شدید ویتامین A، آهن، کلسیم و ید نیز در تاخیر رشد کودکان نقش شناخته شده‌ای دارند.
کمبود روی تا حدود زیادی به ناکافی بودن آن در رژیم غذایی، جذب ناکافی آن از رژیم غذایی یا اختلال جذب و از دست رفتن روی از بدن (مثلاً در هنگام اسهال) بستگی دارد. در اوایل قرن بیستم، کمبود شدید روی به عنوان وضعیتی تعریف شد که وجوه مشخصه‌ی آن عبارت‌اند از: کوتاهی قد، کمی رشد غدد بدن (به ویژه غدد جنسی)؛ اختلال عمل کرد ایمنی، اختلالات پوستی، نقص عمل کرد شناختی و بی‌اشتهایی می‌باشند. کمبود روی حدود یک سوم از جمعیت دنیا را مبتلا کرده و مسئول 16درصد از عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی، 18 درصد ابتلا به مالاریا و 10درصد بیماری‌های اسهالی است و در مجموع 4/1درصد (8/0میلیون) از موارد مرگ و 28 میلیون مورد از «تاخیر رشد کودکان» در دنیا مربوط به کمبود روی است. البته کمبود شدید نادر بوده و اغلب موارد کمبود خفیف و متوسط هستند. منابع مهم روی عبارت ازگوشت‌ها، حبوبات، مغزها و غلات کامل هستند.
مشخص شده که خوردن غذاهای حیوانی به همراه مکمل‌های غذایی دیگر در مقابله با کاهش رشد کودکان مؤثر است. دلایلی وجود دارد که در بعضی شرایط مصرف شیر (بهترین منبع کلسیم) میزان رشد کودکان را بهبود می‌بخشد. افزایش قد جوانان ژاپنی از سال 1970- 1950با افزایش مقدار کلسیم دریافتی آن‌ها (از کم‌ترین مقدار دریافت در دنیا به 600 میلی‌گرم در روز) مربوط بود.
کمبودهای غذایی در دوران کودکی، حتی در صورتی که مکمل‌های ویتامینی و غذایی در ابتدای خردسالی کودک به او داده شده باشند هم نمی‌توانند از کوتاهی قد او جلوگیری کنند.در کودکان «از رشد مانده» دادن یکی یا برخی از مکمل‌ها تأثیر چندانی نخواهد داشت، بلکه توصیه می‌شود از مخلوط مکمل‌ها استفاده شود.
با توجه به مطالب ذکر شده، مصرف غذا در حد متعادل و مناسب و از تمام گروه‌های غذایی بسیار مهم می باشد.
نان و غلات از منابع با ارزش برای تامین‌ انرژی، در برگیرنده‌ی بخشی از پروتئین مورد نیاز، برخی ویتامین‌های ضروری و بعضی املاح مهم برای بدن هستند. متاسفانه در غلات و به ویژه در پوسته‌ی غلات، علاوه بر تمام مواد با ارزش، موادی هم به نام فیتات وجود دارند که از جذب آهن، کلسیم و روی تا حدود زیادی جلوگیری می‌کنند. ولی اگر خمیر نان‌ سبوس‌دار به خوبی تخمیر شود و از جوش شیرین برای ورآمدن آن استفاده نشود، مقدار زیادی از فیتات موجود در آن تجزیه شده و به مواد قابل جذب تبدیل می‌شود و در نتیجه مقدار جذب املاح نان‌ به حداکثر می‌رسد. مشخص شدهمصرف نان‌هایی که به ‌خوبی تخمیر نشده‌اند، به علت ممانعت از جذب املاح و به ویژه روی، باعث کوتاهی قد می‌شوند.
گروه بعدی غذاها، سبزیجات و میوه‌جات هستند که تامین‌کننده بسیاری از املاح و ویتامین‌ها و از جمله‌ پیش‌سازهای ویتامین‌ A می باشند.
گروه شیر و لبنیات، با فراهم کردن اسیدهای چرب، پروتئین‌های مرغوب، برخی ویتامین‌های بسیار باارزش و بسیاری از املاح به خصوص کلسیم، در تامین سلامت و رشد کودکان نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند.
آخرین گروه غذایی یعنی گوشت‌ها، حبوبات و تخم‌مرغ با تامین پروتئین‌ها، املاح (به‌ویژه آهن برای جلوگیری از کم خونی )، و برخی ویتامین‌ها از جمله ویتامین‌ B12 (که برای خون‌سازی فوق‌العاده ضروری بوده و تنها در غذاهای حیوانی یافت می‌شود)، برای بدن ضروری هستند.
عده‌ی کمی از افراد در دنیا به گیاهخواری روی می‌آورند، غافل از آن که ساختمان دندان‌ها و دستگاه گوارش انسان و نیاز او به مواد مغذی موجود در گوشت‌ها، نیاز انسان به مصرف گوشت‌ها را غیرقابل انکار می‌سازد. برعکس عده‌ای نیز در مصرف مواد گوشتی افراط می کنند و از مصرف سایر مواد غذایی غافل می شوند که این خود می‌تواند مشکل ساز باشد.

چرا باید قند و شکر را کم مصرف کنیم؟
دلایل علمی زیادی وجود دارد که اثرات مضر مصرف زیاد قند و شکر را بر سلامت انسان نشان می‌ دهد. بسیاری از این شواهد، علمی و اثبات شده هستند و تردیدی درباره آن ها وجود ندارد.
موارد زیر فهرستی از اثرات ناخوشایند مصرف زیاد این دو ماده مضر، بر سلامت‌ است:
* دستگاه ایمنی بدن را تضعیف می ‌کنند، در نتیجه دفاع بدن را در مقابل میکروب ها و عوامل بیماری زا کاهش می‌ دهند.
* خطر بیماری قلبی را افزایش می ‌دهند.
* تری‌ گلیسرید خون را بالا می ‌برند.
* کلسترول بد خون (LDL) و کل کلسترول را افزایش می ‌دهند.
* کلسترول خوب خون (HDL) را پایین می ‌آورند.
* در جذب کلسیم و منیزیم تداخل ایجاد می ‌کنند.
* در ایجاد استئوپروز (پوکی استخوان) نقش دارند.
* قند خون را بالا می ‌برند، در نتیجه در ابتلا به دیابت موثرند.
* باعث ابتلا به چاقی می ‌شوند.
* موجب پوسیدگی دندان ها می شوند.
* بیماری ‌های لثه را بدتر می ‌کنند.
* ترشح اسید معده را افزایش می دهند.
* خطر بیماری‌ های التهابی روده را افزایش می دهند.
* با کمبود مس در بدن ارتباط دارند.
* احتمال چسبندگی پلاکت ‌های خون به یکدیگر را بالا می ‌برند.
* با احتمال افزایش فشار خون، ارتباط جدی دارند.
* بر کار کلیه‌ ها تاثیر نامطلوبی دارند، در نتیجه باعث باقی‌ ماندن مایعات اضافی (ادم) در بدن می ‌شوند.
* از علل ایجاد آلرژی غذایی هستند.
* سرعت تشکیل رادیکال‌ های آزاد در خون را افزایش می دهند.
* میزان چربی کبد را افزایش می دهند.
* با حالاتی مثل افسردگی، سردرد(میگرنی)، اضطراب، اختلال تمرکز و بیش فعالی، خصوصا در کودکان ارتباط دارند و مقدار آدرنالین خون کودکان (مرتبط با اضطراب) را بالا می ‌برند.
* حملات افت قند خون را موجب می ‌شوند.
* غذای اصلی سلول ‌های سرطانی در بدن هستند.
هر کدام از موارد بالا، حاصل سال‌ ها تحقیقات پزشکی گوناگون است که قصد دارند باعث تغییر رفتار هر کدام از ما، برای حفظ سلامت ‌مان شوند.
حذف کردن قند و شکر از کنار چای، قدم کوچکی نیست، بلکه حرکتی بزرگ و رفتاری حاکی از شخصیت است که دستاورد تمام این پژوهش‌ ها را به بار می ‌نشاند. موافق نیستید؟
آمار نشان می ‌دهد که سرانه مصرف‌ قند و شکر در کشور ما نسبت به وضعیت جهانی، بسیار بالاست، به طوری که برآورد می ‌شود هر ایرانی به طور متوسط سالانه مقدار 29 تا 30 کیلوگرم قند و شکر مصرف می‌ کند که از میانگین جهانی که حدود 19 تا 20 کیلوگرم است، به مراتب بیشتر می ‌باشد.

میزان مطلوب مصرف قند و شکر طبق مطالعات سازمان جهانی بهداشت، حداقل باید به کمتر از 15 کیلوگرم در سال(42 گرم در روز در کل مواد غذایی مصرفی) برسد تا قند و شکر، حداکثر 10 درصد از کل انرژی دریافتی فرد را تامین نماید و به علاوه، خطر بیماری‌ های دندان را به پایین ‌ترین حد برساند.
هر حبه قند، حدودا 4 تا 5 گرم وزن دارد.
اگر هر ایرانی به طور متوسط روزی 3 استکان چای در تمام ایام سال بنوشد و هر کدام را با 2 حبه قند میل کند، فقط و فقط حذف کردن این حبه قندها از کنار چای، باعث کاهش تقریبا 11 کیلوگرم مصرف سرانه قند در سال می ‌شود و مصرف سرانه هر ایرانی را به راحتی به میانگین جهانی می ‌رساند.
نوشیدن چای تلخ و بدون استفاده از قند یا شکر، فرهنگی است که سال‌ هاست در کشورهای پیشرفته، ترویج می ‌شود.
طبیعی است که ما ایرانی‌ ها دوست داریم کام ‌مان شیرین باشد و هنوز عادت نکرده‌ایم که تلخی چای را تحمل کنیم. اما واقعیت این است که شروع نوشیدن چای تلخ، به مراتب سخت ‌تر از ادامه دادن آن است و اگر دو سه روز اول را تحمل کنیم، روزهای بعد نوشیدن آن به مراتب راحت‌ تر خواهد شد.

نوشیدن چای بسیار داغ بر اساس نتایج تازه ترین تحقیقات دانشمندان کشورمان خطر ابتلا به انواع سرطان‌های ناحیه حلق و حنجره را افزایش می‌دهد
به گزارش واحد مرکزی خبر به نقل از تازه ترین شماره نشریه پزشکی لانست که روز جمعه 7 فروردین در انگلیس منتشر شد، نتایج تحقیقات پژوهشگران ایرانی نشان می‌دهد افرادی که عادت دارند چای بسیار داغ بنوشند، در مقایسه با افرادی که نوشیدن چای خنکتر را ترجیح می‌دهند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مری و حنجره قرار دارند.
دانشمندان ابتلا به سرطان مری را به ویژه به استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی نسبت می‌دهند ولی مصرف نوشیدنی‌های داغ نیز به علت لطمه زدن به بافت گلو، یکی از عوامل خطرآفرین محسوب می‌شود.
به نوشته این نشریه گروهی از پژوهشگران ایرانی به منظور یافتن اطلاعات بیشتر، به استان گلستان ایران رفتند که یکی از بالاترین آمار ابتلا به سرطان‌های مری و حنجره را در جهان دارد. ساکنان استان گلستان به نوشیدن چای داغ عادت دارند. گفته می‌شود مردم گلستان در روز بیش از یک لیتر چای می‌نوشند ولی آمار استعمال سیگار در این منطقه کمتر است.
در این تحقیق گروهی از پژوهشگران مرکز تحقیقات بیماری‌های گوارشی در دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران به سرپرستی دکتر رضا ملک زاده، 300 تن از افراد مبتلا به سرطان‌های گلو را در استان گلستان مورد بررسی قرار دادند و وضعیت آنها را با گروهی متشکل از570 تن از افراد سالم ساکن منطقه مقایسه کردند.
در این تحقیق مشخص شد احتمال ابتلا به سرطان‌های ناحیه گلو در افرادی که چای داغ با درجه حرارت بین 65 تا 69 درجه سانتیگراد مصرف می‌کنند، در مقایسه با افرادی که چای را ولرم یا به اصطلاح نیم گرم، با درجه حرارت 65 سانتیگراد به پایین مصرف می نوشند، تا دو برابر افزایش می‌یابد.
همچنین نوشیدن چای خیلی داغ با درجه حرارت دست کم 70 درجه سانتیگراد، در مقایسه با نوشیدن چای نیم گرم، خطر ابتلا به سرطان‌های گلو را تا هشت برابر افزایش می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه نشریه لانست ضمن چاپ نتایج مطالعه در ایران نوشت این تحقیقات، شواهد قبلی را دال بر اینکه نوشیدن مایعات داغ موجب تخریب مخاط پوششی گلو و در نتیجه ابتلا به سرطان می‌شود، تایید می‌کند با این همه جزئیات آن هنوز مشخص نشده است.
با این همه دانشمندان تاکید می‌کنند جایی برای نگرانی وجود ندارد زیرا بیشتر مردم عادت دارند چای را با درجه حرارت نیم گرم بنوشند. نتایج تحقیقات قبلی در انگلیس نشان داد میانگین دمایی که مردم این کشور ترجیح می‌دهند چای خود را بنوشند، بین 56 تا 60 درجه سانتیگراد است.
پژوهشگران توصیه می‌کنند افرادی که بشدت عادت به نوشیدن چای دارند، قبل از نوشیدن چای داغی که تازه در فنجان ریخته شده است، دست کم چهار دقیقه صبر کنند. نتایج مطالعات همچنین نشان می‌دهد بین حجم چایی که نوشیده می‌شود و خطر ابتلا به سرطان، رابطه‌ای وجود ندارد. در این بررسی همچنین خطر ناشی از مصرف قهوه داغ یا دیگر انواع نوشیدنی داغ، ارزیابی نشده است.

فرآیندهای زیادی باعث گرفتگی رگ های قلب، پیدایش سلول های سرطانی و آسیب شبکه ارتباطی اعصاب در مغز می شوند.
سبزیجات و میوه ها دارای مواد آنتی اکسیدانی هستند. مغز برای خنثی کردن رادیکال های آزاد نیاز به آنتی اکسیدان ها دارد. رادیکال های آزاد به سلول های عصبی آسیب می رسانند و عمل واسطه های شیمیایی اعصاب را مختل می کنند.
وقتی سن شما افزایش می یابد، قدرت دفاعی بدنتان ضعیف می شود، در نتیجه اثر تخریبی رادیکال های آزاد افزایش می یابد.
آنتی اکسیدان ها، حالت ارتجاعی رگ ها و قوت ضربان های قلب را حفظ می کنند. 20 درصد خون خارج شده از قلب به مغز می رود. هر چیزی که مانع از جریان خون به مغز شود، قدرت یادگیری و ذهنی فرد را کاهش می دهد.
وقتی که جریان خون در مغز مختل شود، باعث سکته و خونریزی مغزی می شود؛ چنین چیزی خطرناک و کشنده است. به تدریج یک سری حملات مغزی ضعیف اتفاق می افتد که در ابتدا باعث کاهش حافظه و فراموشی می شود و در نهایت رگ های مغزی آسیب می بینند و حالتی شبیه بیماری آلزایمر به وجود می آید.
افزایش هموسسیتئین خون (اسید آمینه ای که از هضم پروتئین حیوانی در بدن تولید می شود) رگ های خونی را مجروح می کند و باعث پیدایش پلاک ( بافت زخمی و مجروح ) می شود.
یک بررسی نشان داد افزایش هموسسیتئین خون، حافظه مردان مسن را کاهش می دهد. مطالعات دیگری نیز ثابت کرده که این امر باعث تنگ شدن سرخرگ های کاروتید ( رگ های بزرگی که خون را به مغز می رسانند) می شود.
فشار خون بالا، سرخرگ ها و سیاهرگ ها را ملتهب می کند و باعث تنگ شدن آنها می شود و شرایطی را به وجود می آورد که پلاک ها افزایش می یابد و سکته مغزی رخ می دهد.
افرادی که به طور مزمن دارای فشار خون بالا هستند، با افزایش سن ، در یادآوری ، خلاصه کردن و بررسی مطالب دچار مشکل می شوند. اسکن مغزی نشان می دهد افراد دچار فشار خون بالا، بی سبب دچار حملات خفیف مغزی می شوند. محققین می گویند حتی افزایش جزئی فشار خون، تغییرات عمده ای در مغز به وجود می آورد.

تغذیه و نگهداری قدرت حافظه
1- مرحله اول، مصرف کمتر نمک و چربی های اشباع است. رژیمDASH که دارای میوه و سبزی فراوان و لبنیات کم چرب است، همان اثر داروها را در کاهش فشار خون بالا دارد.
2- اسیدهای چرب امگا-3 میزان حملات قلبی و افسردگی را کاهش می دهد. اسیدهای چرب غیر اشباعLDL را کاهش داده وHDL را افزایش می دهند.
3- زغال اخته و توت فرنگی و اسفناج منبع غنی آنتوسیانین هستند. آنتوسیانین توانایی سلول های عصبی را برای پاسخ به واسطه های شیمیایی حفظ می کند. همچنین مانع از تشکیل لخته های خونی می شود ( رقیق کننده های خون) . این سه ماده غذایی کشسانی رگ های خونی را حفظ می کند و انتقال پیام های عصبی را بهبود می بخشد .
سایر مواد غذایی مثل کلم قرمز، انگور، آلو و آلبالو نیز همین اثرات را دارند.
اسفناج دارای آنتی اکسیدان فراوانی است که شامل بتا کاروتن ( پیش ساز ویتامینA)، ویتامینC و اسید فولیک است.
4- سیر تا 12 درصد میزان کلسترول بالا را کاهش می دهد. همچنین انعطاف پذیری رگ های خونی را حفظ می کند. برای این منظور روزانه 4 حبه سیر را به صورت خام یا نیمه پخته مصرف کنید، یا اینکه 2 تا 8 عدد کپسول 50 میلی گرمی را که حاوی عصاره سیر است بخورید.
5- سویا نیز کلسترول خون را کاهش می دهد. موادی در سویا وجود دارد که از اکسیده شدنLDL جلوگیری می کنند و مانع از اثرات آتروژنیک رادیکال های آزاد ( تشکیل پلاک در دیواره داخلی سرخرگ ها ) می شود.
اثر سویا در کاهش کلسترول فقط برای افراد دچار کلسترول بالا موثر است، ولی اثر آنتی اکسیدانی آن برای همه افراد مفید است.
فیتواستروژن های سویا، هورمون های گیاهی هستند که محققین اعتقاد دارند مانند هورمون استروژن باعث تقویت حافظه می شوند.
قرص های هوش :
1-اسید فولیک :برای رفع هموسیستئین ( اسید آمینه خطرناک ) بدن لازم است. تحقیقات ثابت کرده است در اثر کاهش اسید فولیک، ویتامین هایB6 وB12 در خون، مشکلاتی نظیر کاهش سطح ادراک در افراد مسن، اشکال در یاد آوری، تمرکز حواس و افزایش هموسیستئین خون به وجود می آید.

2-ویتامینB12 :برای نگهداری سلول های عصبی ضروری است. حتی اگر این ویتامین در حداقل مقدار طبیعی باشد، برای بدن مضر است و بایستی دارای مقدار نرمال خود باشد. رفتار و حافظه افراد با مکمل دهی ویتامین های گروهB بهبود می یابد. در کمبود این ویتامین ها سطح ادراک و آگاهی کم می شود، طوری که کسی هم متوجه نمی شود.
البته نباید محتوای ویتامینB موجود در غذا را بشمارید. وجود ویتامین هایB و Aکه بیشتر از صد در صدRDA را تامین کند، سالم و موثر است.
3-ویتامین E: مغز شما را از آسیب حفظ می کند. مطالعات طولانی مدت نشان داده، مکمل ویتامینE خطر بروز بیماری های قلبی را کاهش می دهد ،LDL را بی اثر می کند و احتمال لخته شدن خون را کاهش می دهد.
همچنین وخامت بیماری آلزایمر افراد را آهسته می کند. اثر آنتی اکسیدانی ویتامینE تشکیل پلاک های آمیلوئیدی را که باعث التهاب و کج شدن انتهای اعصاب می شوند، متوقف می کند.
یکی از اعمال ویتامینE رقیق کردن خون است. مصرف روزانه 800-200 واحد بین المللی ویتامینE توصیه می شود.
مکمل های غذایی و مغز:
Ginkgo:برای جلوگیری از کاهش حافظه موثر است. دارای اثر آنتی اکسیدانی و ضد انعقاد خون است. اگر یکی از مواد رقیق کننده خون مثل آسپیرین، ویتامینE و سیر را مصرف می کنید، قبل از مصرف این مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
فسفاتیدیل سرین( PS ):ماده طبیعی که باعث انعطاف پذیری غشای سلول ها می شود؛ در نتیجه سلول های عصبی می توانند به راحتی با هم ارتباط داشته باشند.
همچنین سلول های مغزی را در مقابل آسیب رادیکال های آزاد حفظ می کند و تولید استیل کولین (یک انتقال دهنده عصبی مهم ) را تحریک می کند.
وقتی جوان هستید،PS کافی در بدن تولید می شود ولی بعد از 40 سالگی، تولید آن کم می شود و بدن نیاز به مکمل دارد.
تحقیقات اخیر نشان می دهد کهPS مشکلات مربوط به حافظه را در کسانی که تازه دچار آلزایمر شده اند، بهبود می بخشد.
ابتدا برای مدت یک ماه 300 میلی گرم در روز و بعد از این مدت فقط 100 میلی گرم در روز مصرف کنید.
استروژن :التهاب و تخریب سلول های مغزی را که در اثر رادیکال های آزاد به وجود می آید، کاهش می دهد. همچنین حجم دندریت ها ( شاخه های سلول عصبی ) را افزایش می دهد، در نتیجه ارتباطات سلولی ممکن می شود. با تقویت قلب، هورمون درمانی با استروژن بطور مستقیم، حافظه را تقویت می کند. اگر شما سابقه خانوادگی ابتلاء به سرطان سینه را ندارید، هورمون درمانی با استروژن، قلب، استخوان ها و حافظه شما را بهبود می بخشد.
روشی سریع برای داشتن ذهنی فعال
متخصصین اعصاب دریافته اند قسمتی از مغز بنام " هیپوکامپوس " در مقایسه با سلول های دیگر مغز ، با افزایش سن همچنان فعال می ماند. آنها معتقدند انجام ورزش و فعالیت بدنی شدید و هوازی باعث این امر می شود که با مقایسه بین موش های فعال در گردانه های چرخان و موش های کم تحرک این فرضیه ثابت شده است. دانشمندان معتقدند این مورد درباره انسان نیز صدق می کند چون مغز انسان و موش از بسیاری جهات شبیه هم هستند.
محققین بیان می کنند گذشت زمان شما را فرسوده تر و پیرتر می کند ولی کار و فعالیت بیرون از منزل شما را داناتر می کند.
تقویت کننده های ذهن :
انتقال دهنده های عصبی :مواد شیمیایی موجود در مغز که روی قدرت اندیشه، ذهن و حافظه، رفتار، آمادگی جنسی و هوشیاری فرد اثر می گذارند.
1-استیل کولین : بیشتر در یادگیری و حافظه موثر است. مواد مغذی که روی استیل کولین مغز اثر دارند ، شامل: کولین،DMAE ( دی متیل آمینواتانول) ، لسیتین وCDP کولین است. در آلزایمر مقدار استیل کولین کاهش می یابد. داروهایی مثل تاکرین(tacrine) باعث افزایش استیل کولین می شود.
2-دوپامین : برخی از اختلالات روانی مثل شیزوفرنی ، پارکینسون و اختلالات رفتاری در اثر غیر طبیعی بودن مقدار دوپامین است.
افزایش دوپامین باعث افزایش هوشیاری و آمادگی جنسی می شود. مواد مغذی که باعث افزایش دوپامین می شوند، شامل اسید آمینه تیروزین وNADH ( نیاسین غیر فعال ) است.
3-نور اپی نفرین:اسیدآمینه های فنیل آلانین و تیروزین، به دوپامین تبدیل می شوند . دو پامین نیز به نور اپی نفرین تبدیل می شود. افزایش نور اپی نفرین باعث ایجاد هیجان در فرد می شود. مقادیر بیش از حد آن، عوارضی مثل بد خلقی، اضطراب و بی خوابی را ایجاد می کند.
4-سروتونین :فعالیت های جسمی و روحی زیادی مثل رفتار، اضطراب، هیجان و پرخاشگری را تنظیم می کند.Prozac دارویی است که سروتونین را افزایش می دهد. " 5- هیدروکسی تریپتوفان "(HTP -5) پیش ساز اصلی سروتونین است که سطح آن را در مغز افزایش می دهد.
تریپتوفان در انواع گوشت، ماهی و سایر غذاهای پروتئینی وجود دارد. اگر مقدار تریپتوفان برای مغز کافی نباشد، سروتونین کاهش می یابد. تریپتوفان بهHTP -5 و سپس به سروتونین تبدیل می شود. سپس غده صنوبری موجود در مغز آن را به هورمون خواب ملاتونین تبدیل می کند.
5-GABA (گاما- آمینو بوتیریک اسید): بیشترین و مهم ترین انتقال دهنده عصبی بازدارنده ی موجود در مغز است. حالت تحریک پذیری بایستی با بازدارندگی در تعادل باشد. تحریک بیش از حد منجر به بی قراری، کج خلقی، بیخوابی مزمن و حتی بیماری می شود.
GABA باعث آرامش، کاهش درد و خواب راحت می شود. داروی باربیتورات و بنزودیازپین باعث تحریک گیرنده هایGABA و آرامش فرد می شود.

هر یک از ما با افزایش سن، بخشی از حافظه کوتاه مدت خود را از دست می دهیم.
تغذیه مناسب بر روی حافظه موثر است. بررسی ها نشان داده، مصرف کربوهیدرات قدرت یادآوری مطالب را بهبود می بخشد.
اخیراً در یک مطالعه اثر پروتئین و چربی را بر روی سطح ادراک و آگاهی افراد بررسی کردند.
22 زن و مرد مسن، در سنین 61 تا 79 سال، بعد از مصرف 4 نوشیدنی زیر، سه آزمایش بررسی هوش را انجام دادند. چهار نوشیدنی شامل:
1- فاقد ماده مغذی
2- کربوهیدرات
3- چربی
4- پروتئین ؛ بود و هر روز بعد از مصرف این چهار نوشیدنی در چهار روز جداگانه بررسی شد.
آزمایش بررسی حافظه شامل یادآوری لغت و متن بود که بلافاصله یا یک ساعت بعد از مصرف موادمغذی صورت می گرفت.
سه نوشیدنی که دارای ماده مغذی بودند، حافظه کوتاه مدت و بلندمدت را افزایش داده بودند و یک ساعت بعد از مصرف این افزایش، چشمگیرتر بود. ولی فقط پروتئین در یک آزمایش مجزا، زمینه فراموشی را کاهش داد.
نوشیدنی که فاقد ماده مغذی بود، اثری بر روی عملکرد حافظه و ذهن نداشت و نشان می داد که دریافت موادمغذی برای کارآیی ذهن لازم است.
بنابراین سعی کنید به طور منظم و با حجم کم، وعده های غذایی را مصرف کنید. مغز شما برای عملکرد بهتر به غذای کافی و مغذی نیاز دارد. برای جلوگیری از اختلال در حافظه بلندمدت، رژیم غذایی متعادل و مناسبی را داشته باشید و هر روز مکمل مولتی ویتامین مصرف کنید.
کولین، ماده ای است که به طور طبیعی در غذاهای چرب وجود دارد و حافظه را تقویت می کند. پزشکی از دانشگاه کارولینای شمالی بیان کرد، اگر در دوران بارداری مادر، به رژیم غذایی او کولین اضافه شود، قدرت حافظه جنین در حال رشد را برای مراحل بعدی زندگی افزایش می دهد.
در دوران بارداری و شیردهی، ذخایر کولین بدن مادر تخلیه می شود، در نتیجه کولین کافی برای رشد طبیعی مغز در دسترس نخواهد بود. کولین برای حفظ سلامتی افراد، موردنیاز است.
کولین یک ترکیب فسفولیپیدی است که در بدن، مواد محلول در چربی را حمل و چربی ها را امولسیه* می کند. این ماده مستقیماً روی پیام های عصبی موثر است و قدرت ساخت و آزادسازی استیل کولین را سرعت می بخشد. استیل کولین یک ناقل عصبی است که در کنترل عضلات و قدرت حافظه دخالت دارد. منابع غذایی کولین عبارت اند از: شیر، جگر، تخم مرغ و بادام زمینی. در بدن نیز از اسید آمینه متیونین ساخته می شود. کولین به صورت مکمل های خوراکی نیز وجود دارد و مقدار مورد نیاز آن برای مردان 550 میلی گرم در روز و برای زنان بالغ 425 میلی گرم در روز است.

* امولسیه:
به شکل ذرات ریز و پایدار درآوردن جسمی در یک محلول.